ฝ่ายพัฒนาเด็กและครอบครัวทำอะไร?
ภารกิจของฝ่ายพัฒนาเด็กและครอบครัว ทำหน้าที่ผลักดันและพัฒนาให้เกิดระบบและกลไกในการเฝ้าระวัง และป้องกันภัยอันตรายต่างๆที่จะเกิดกับเด็ก ทั้งในโรงเรียนและชุมชน รวมถึงการสนับสนุนผลักดันให้มีการส่งเสริมพัฒนาเด็กและครอบครัวในโรงเรียนและชุมชน
นอกจากนั้น แนวทางการทำงานของฝ่ายพัฒนาเด็กและครอบครัวในปี 2559 ยังเน้นไปที่การสร้างภาคีแนวร่วมทำงาน ทั้งเรื่องความปลอดภัย การส่งเสริมพัฒนาเด็กและครอบครัว และการเฝ้าระวังช่วยเหลือเด็กกลุ่มเสี่ยง
ฝ่ายพัฒนาเด็กฯ ได้แบ่งงานออกเป็น 3 งาน ได้แก่
- งานพัฒนาเด็กและบุคคลแวดล้อมเด็ก
- งานโรงเรียนคุ้มครองเด็ก
- งานชุมชนคุ้มครองเด็ก
ผลการดำเนินงาน งานพัฒนาเด็กและบุคคลแวดล้อมเด็ก
ในปีนี้มูลนิธิฯ มีการจัดสัมมนาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างเครือข่ายแต่ละภูมิภาค 1 ครั้งและลงพื้นที่จัดประชุมเชิงปฏิบัติการกับเครือข่ายครูและหน่วยงานใน 4 ภูมิภาค ได้แก่ เครือข่ายภาคเหนือ เครือข่ายภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เครือข่ายภาคใต้ และเครือข่ายภาคกลาง เพื่อพัฒนาเทคนิควิธีการจัดการเรียนรู้ให้กับเด็กวัยรุ่นและครอบครัว รวมถึงวางแผนในการจัดกิจกรรมส่งเสริมพัฒนาเด็กวัยรุ่นและครอบครัวในแต่ละภูมิภาค นอกจากนี้มูลนิธิฯ ได้มีกิจกรรมห้องเรียนทดลองในโรงเรียนระดับมัธยม ในชั่วโมงลดเวลาเรียนเพิ่มเวลารู้ เพื่อเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจเรื่องเพศให้กับนักเรียนอีกด้วย
ผลจากการดำเนินงาน
กลุ่มเป้าหมายที่เป็นเครือข่ายแต่ละภูมิภาค ซึ่งได้แก่ ครู และบุคลากรด้านสาธารณสุขที่ผ่านการเข้าร่วมโครงการมาตั้งแต่ปี 2558 มีความรู้ความเข้าใจมากขึ้นในการส่งเสริมพัฒนาเด็ก โดยเน้นการกระตุ้นกระบวนการคิด การเสริมสร้างคุณค่าในตนเอง (self esteem) และมีครูบางคนนำเอากระบวนการหรือเครื่องมือคิดไปบูรณาการใช้ในห้องเรียนที่ตนเองรับผิดชอบหรือในกิจกรรมโครงการของโรงเรียน นอกจากนี้แต่ละภูมิภาคได้มีแผนที่จะจัดกิจกรรมส่งเสริมพัฒนาเด็กวัยรุ่นและครอบครัวในภูมิภาคของตนเอง
ผลการดำเนินงาน งานโรงเรียนคุ้มครองเด็ก
ในปีนี้งานโรงเรียนคุ้มครองเด็ก มีการจัดกิจกรรมสัมมนาแลกเปลี่ยนเรียนรู้เครือข่ายโรงเรียนคุ้มครองเด็กทั่วประเทศทั้งหมด 58 โรงเรียน และได้มีการลงพื้นที่จัดกิจกรรมห้องเรียนครู เพื่อฝึกทักษะในการใช้วิธีเชิงบวกกับนักเรียนที่มีปัญหาพฤติกรรม นอกจากนี้เครือข่ายโรงเรียนคุ้มครองเด็กในแต่ละภูมิภาคได้จัดกิจกรรมการประชุมเชิงปฏิบัติการในภูมิภาคตนเองเพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งในการทำงานโรงเรียนคุ้มครองเด็ก
ผลจากการดำเนินงาน
ในปีนี้มีโรงเรียนเข้าร่วมโครงการโรงเรียนคุ้มครองเด็ก จำนวนทั้งสิ้น 58 โรงเรียน และเครือข่ายโรงเรียนคุ้มครองเด็กในแต่ละภูมิภาคมีความเข้มแข็งค่อนข้างมาก รวมถึงมีความร่วมมือในการดำเนินงานเป็นไปด้วยดี เครือข่ายโรงเรียนคุ้มครองเด็กกลุ่มเดิมที่เข้าร่วมโครงการมา 5 ปีขึ้นไป สามารถเป็นผู้นำในการขยายแนวคิดไปสู่โรงเรียนอื่นๆได้
นอกจากนี้พบว่า ในปีนี้มีโรงเรียนหลายแห่งมีบทเรียนดีๆในการดำเนินงานภายใต้กรอบโครงการโรงเรียนคุ้มครองเด็ก ซึ่งสามารถเป็นตัวอย่างในการดำเนินงานสำหรับโรงเรียนอื่นๆได้
และประการสำคัญ คือ ศูนย์เฉพาะกิจคุ้มครองช่วยเหลือนักเรียน สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน หรือ สพฐ.ได้ร่วมมือกับมูลนิธิฯ ในการดำเนินโครงการโรงเรียนคุ้มครองเด็กเป็นปีที่ 9 และได้ร่วมสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินงานตลอดทั้งปี
ผลการดำเนินงาน งานชุมชนคุ้มครองเด็ก
ในปีนี้มูลนิธิฯ ลงพื้นที่ประชุมกับชุมชนนำร่องต่างจังหวัด 3 แห่ง และได้ร่วมกับชุมชนต่างจังหวัด 2 แห่งในการขยายผลไปยังพื้นที่ใกล้เคียง รวมถึงมีการประชุมร่วมกับชุมชนนำร่องในกรุงเทพฯ เพื่อวางแผนการดำเนินงานชุมชนคุ้มครองเด็กในพื้นที่ตนเอง และสนับสนุนช่วยเหลือชุมชนกทม.ในการจัดกิจกรรมหรือดำเนินงานในชุมชนเกี่ยวกับเรื่องที่ชุมชนต้องการ โดยสนับสนุนการจัด case conference ในชุมชน 1 แห่ง ช่วยเหลือชุมชน 2 แห่งในการจัดกิจกรรมส่งเสริมพัฒนาเด็กในช่วงปิดเทอมเดือนตุลาคม
ผลจากการดำเนินงาน
ชุมชนนำร่องเดิมมีบทเรียนดีๆ ในการดำเนินงานชุมชนคุ้มครองเด็ก เช่น บทเรียนเรื่องการทำงานพัฒนาเด็กและเยาวชน บทเรียนในเรื่องการสร้างเสริมความปลอดภัย บทเรียนในเรื่องการช่วยเหลือเด็กกลุ่มเสี่ยง ทำให้สามารถช่วยเหลือเด็กบางคนให้พ้นจากสภาวะเสี่ยงได้ ในขณะเดียวกันในช่วงปิดเทอมเดือนตุลาคมที่ผ่านมา ชุมชนนำร่องหลายแห่ง ได้มีการจัดกิจกรรมส่งเสริมพัฒนาเด็กในชุมชน เพื่อให้เด็กมีกิจกรรมที่สร้างสรรค์ทำในช่วงปิดเทอมอีกด้วย
