โครงการสารคดีสั้นทางวิทยุเพื่อรู้วิธีดูแล ใส่ใจ ไร้ความรุนแรงต่อเด็ก ชุด ชุมชนเพาะรัก ความยาวตอนละ 3-5 นาที
ที่มา :
โครงการผลิตสารคดีสั้นทางวิทยุ ชุด ชุมชนเพาะรัก เกิดขึ้นภายใต้โครงการรณรงค์ยุติความรุนแรงต่อเด็ก ซึ่งมูลนิธิศูนย์พิทักษ์สิทธิเด็กได้รับการสนับสนุนงบประมาณจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ หรือ สสส.
จากการลงพื้นที่สำรวจสถานการณ์ความรุนแรงที่เกิดขึ้นกับเด็กนักเรียนจากโรงเรียน 7 โรงเรียน จำนวน 800 คนในพื้นที่จังหวัดขอนแก่นและจังหวัดชลบุรี เมื่อปลายปี 2557 ที่ผ่านมา พบว่า เด็กไทยที่อยู่ในครอบครัวกำลังเผชิญสถานการณ์การใช้ความรุนแรงทางด้านอารมณ์จิตใจมากที่สุด คือ 4 ใน 5 อันดับแรกที่พบในครอบครัวล้วนเป็นเรื่องการทำร้ายอารมณ์จิตใจเด็กทั้งนั้น คือ คนในครอบครัวชอบเปรียบเทียบกับคนอื่นจนทำให้เด็กรู้สึกด้อยคุณค่ามีมากถึงเกือบ ร้อยละ 50 รองลงมาชอบพูดตอกย้ำซ้ำเติมในความผิดพลาดของเด็ก ร้อยละ 43 และ ดุด่าต่อว่าอย่างรุนแรง ร้อยละ 32 ทะเลาะวิวาทต่อหน้าเด็ก หรือ สมาชิกในครอบครัว มีมากถึง ร้อยละ 25 และชอบตำหนิ ประจานเด็กต่อหน้าผู้อื่น ร้อยละ 17
ความรุนแรงที่เกิดขึ้นในชุมชน สิ่งที่เด็กพบเห็นมากที่สุด เกือบ 3 ใน 4 เด็กเคยเห็นคนในชุมชน ทะเลาะวิวาทกัน คือ มีถึงร้อยละ 72.69 รองลงมาเด็กเคยเห็นหรือเคยทราบว่าคนในชุมชนถูกทำร้ายร่างกาย ร้อยละ 24.97 ความรุนแรง 5 อันดับแรก (ทุกอันดับเกินกว่ากึ่งหนึ่ง) ที่พบในเด็กกับเด็กด้วยกันมากที่สุด คือ การเล่นกันแรงๆ จนทำให้รู้สึกเจ็บ มีมากที่สุดถึงร้อยละ 75.37 รองลงมา ใช้คำพูดล้อเลียนกันที่ทำให้รู้สึกอับอายเจ็บใจ หรือ เสียใจ และ เคยทะเลาะวิวาทกับเพื่อนหรือนักเรียนจนถึงขั้นชก เตะ ต่อย ตบ ทำร้ายกัน ร้อยละ 56.68 ในขณะที่การดูถูกเหยียดหยามด้วยท่าทางและคำพูดที่ทำให้รู้สึกไม่ดี และชอบสร้างเรื่องโกหกหรือปล่อยข่าวลือในทางไม่ดี มีมากใกล้เคียงกัน คือ ร้อยละ 51.24 และ 50.12 โครงการผลิตสารคดีสั้นทางวิทยุ ชุด ชุมชนเพาะรัก จึงเกิดขึ้นเพื่อเป็นช่องทางในการให้คำแนะนำแก่พ่อแม่ผู้ปกครองถึงวิธีการเลี้ยงดูเด็กโดยไม่ใช้ความรุนแรง เพื่อลดปัญหาการใช้ความรุนแรงต่อเด็กให้น้อยลงจากสังคม
เค้าโครงเรื่อง:
ณ ชุมชนเพาะรัก ชุมชนแห่งหนึ่งในตัวเมืองของจังหวัด มีผู้คนอาศัยอยู่ในชุมชนประมาณ 100 หลังคาเรือน คนในชุมชนมีหลากหลายอาชีพ เช่น รับจ้างรายวันในโรงงาน ค้าขายในตลาด เปิดร้านค้าขาย เป็นต้น มีทั้งครอบครัวเดี่ยว ครอบครัวขยาย หนุ่มสาวโสด วัยรุ่น เด็กวัยเรียน มีศูนย์กลางของชุมชนอยู่ที่บ้านคุณครูเตือนใจ ซึ่งเปิดเป็นร้านกาแฟโบราณ และศูนย์บริการครอบครัวของชุมชน ซึ่งเป็นพื้นที่ให้คนในชุมชนสามารถมาใช้พื้นที่ทำกิจกรรมเกี่ยวกับเด็กและครอบครัวได้ตลอด ในแต่ละวันบ้านของครูเตือนใจจะมีผู้คนแวะเวียนมาไม่ขาดสาย บ้างก็มาหลบพักร้อนดื่มชา กาแฟ ฝีมือของลูกเขยครูเตือนใจ บ้างก็มานั่งพูดคุยปรึกษาปัญหาครอบครัว ปัญหาลูกๆ กับครูเตือนใจ เพราะครูเตือนใจ เป็นผู้สูงอายุที่ได้รับความนับถือจากคนในชุมชน และเป็นที่พึ่งทางใจ มีคำแนะนำดีๆ ให้เสมอ
ตัวละคร :
ครูเตือนใจ: หญิงสูงวัยอายุ 65 ปี เกษียณอายุจากข้าราชการครู สุขภาพร่างกายแข็งแรง กระฉับกระเฉง ทำอะไรคล่องแคล่ว มีระเบียบ เป็นคนโอบอ้อมอารี ชอบช่วยเหลือผู้อื่น ศึกษาเกี่ยวกับจิตวิทยาพัฒนาการเด็ก และการเลี้ยงดูเด็ก หลังจากเกษียณอายุก็อยู่บ้านช่วยลูกเขยดูแลร้านกาแฟโบราณ และดูแลหลานวัยรุ่น 2 คน แบ่งพื้นที่ส่วนหนึ่งของบ้านให้เป็นศูนย์บริการครอบครัวของชุมชน และคอยเป็นที่ปรึกษาให้กับคนในชุมชนเวลาที่มีเรื่องเดือดเนื้อร้อนใจ
พ่อแม๊ค : อายุ 40 ปี ลูกเขยครูเตือนใจ จบปริญญาตรี อดีตพนักงานขายตรง แต่ออกจากงานมาเปิดร้านกาแฟโบราณอยู่ที่บ้านแม่ยาย อยู่กับภรรยา มีลูก 2 คน คนโตผู้ชาย อายุ 14 ปี คนเล็กผู้หญิง อายุ 12 ปี เลี้ยงลูกทันสมัย ตามตำราและตามคำบอกของครูเตือนใจ รู้เรื่องของทุกคน เพราะร้านกาแฟเป็นศูนย์กลางของคนในชุมชนมานั่งพูดคุยแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกันในทุกๆเรื่อง โดยเฉพาะเรื่องการเลี้ยงดูลูก สามารถให้คำแนะนำชาวบ้านได้เวลาครูเตือนใจไม่อยู่
แม่เล็ก : อายุ 42 ปี พนักงานโรงงานเย็บผ้า แม่เลี้ยงเดี่ยว มีลูกสาววัยรุ่นอายุ 15 ปี 1 คน ทำงานตั้งแต่ 8 โมงเช้า – 2 ทุ่ม บางวันทำโอที ถึง 4 ทุ่ม ไม่ค่อยมีเวลาได้ดูแลลูกสาว มักมีปัญหาไม่เข้าใจพฤติกรรมวัยรุ่นที่ลูกสาวเป็น เลยทะเลาะกับลูกเป็นประจำ ตอนเช้าก่อนไปทำงานจะมาแวะร้านกาแฟโบราณครูเตือนใจ และปรึกษาเรื่องลูกกับคุณครูเป็นประจำ
พ่อตุ้ม : อายุ 48 ปี อดีตข้าราชการทหาร แต่ลาออกจากราชการเพราะป่วย จึงอยู่บ้าน ครอบครัวฐานะปานกลาง ไม่เดือดร้อน มีภรรยาขายผักอยู่ในตลาด บางวันก็มาช่วยขายผัก บางวันก็รับจ้างซ่อมทั่วไปแล้วแต่คนมาจ้าง มีลูกชายอายุ 15 ปี และลูกชาย 12 ปี เครียดกับลูกชายคนโตคาดหวังอยากให้ลูกชายรับราชการทหารเหมือนตน แต่ลูกชายมีลักษณะเหมือนผู้หญิง รักสวยรักงาม เลยทำให้ทะเลาะกันบ่อยๆ ส่วนลูกชายคนเล็ก ติดเกม เวลาว่างชอบมานั่งเล่นอยู่ร้านกาแฟโบราณครูเตือนใจ
สนับสนุนการผลิตโดย : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)
ดาวน์โหลดเพิ่มเติมได้ที่ http://sayno-violence.org
