นอกเหนือจากสิทธิเด็กพื้นฐาน 4 ด้าน คือ สิทธิที่จะมีชีวิตรอด สิทธิที่จะได้รับการปกป้องคุ้มครอง สิทธิในการพัฒนา และสิทธิในการมีส่วนร่วมแล้ว สิทธิในการมีสิ่งแวดล้อมที่ดีก็เป็นอีกหนึ่งสิทธิที่สำคัญ ที่เราจะละเลยไม่ได้ เพื่อให้เด็กทุกคนได้รับการส่งเสริม สนับสนุน และปกป้องคุ้มครองอย่างเหมาะสม
สิ่งแวดล้อมที่ดี หมายถึง สถานที่อยู่อาศัยปลอดภัย อาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการ สภาพภูมิอากาศเหมาะสำหรับดำรงชีวิต อากาศที่บริสุทธิ์ น้ำสะอาด และการจัดการทรัพยากรอย่างยั่งยืนเพื่อให้คงอยู่ตลอดไป
สิทธิเด็กในการมีสิ่งแวดล้อมที่ดีนี้มีอะไรบ้าง
- เติบโตในสภาพแวดล้อมที่ดี และการมีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็น การตัดสินใจใด ๆ ที่ก่อให้เกิดผลกระทบต่อการมีสิ่งแวดล้อมที่ดีของตนเอง สิทธิดังกล่าวนี้ ถือเป็นสิทธิพื้นฐานขั้นต้นที่เด็กทุกคนควรจะได้รับ
- ได้รับข้อมูลและได้เรียนรู้ในสิ่งแวดล้อมที่ดี เด็กทุกคนมีสิทธิได้รับข้อมูลและเรียนรู้เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม และการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม เพื่อนำไปสู่ชีวิตที่ดี และปกป้องสิ่งแวดล้อม
- เล่นในสภาพแวดล้อมที่ดี เด็กทุกคนมีสิทธิได้รับการคุ้มครองในการเล่นอย่างปลอดภัยในสิ่งแวดล้อมที่ดี
- ได้รับการคุ้มครองจากอันตรายทุกรูปแบบที่มีสาเหตุมาจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ เช่น การปนเปื้อนสารพิษของแหล่งน้ำ การสูญพันธุ์ของพืชสัตว์ และทรัพยากรธรรมชาติอื่น ๆ หรือแม้กระทั่งจากฝุ่นละออง PM2.5
- มีช่องทางให้ความช่วยเหลือจากการถูกละเมิดสิทธิในการมีสิ่งแวดล้อมที่ดี เด็กทุกคนมีสิทธิที่จะเรียกร้องและได้รับการคุ้มครองในยามที่เด็กได้รับอันตรายหรือถูกละเมิดสิทธิ
- ได้รับความคุ้มครองจากการถูกกระทำ และถูกละเมิดสิทธิในการเข้าถึงสิ่งแวดล้อมที่ดี เด็กทุกคนควรได้รับการคุ้มครองจากภัยคุกคาม ปัญหาความรุนแรงทุกรูปแบบ รวมถึงการละเมิดสิทธิในการเข้าถึงสิ่งแวดล้อมที่ดี
- ได้รับความคุ้มครองจากอันตรายต่าง ๆ ที่เกิดจากการประกอบกิจการ หรือกิจกรรมทางธุรกิจที่เป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อม
แหล่งที่มาข้อมูล
*เอกสาร 'สิทธิเด็กในการมีสิ่งแวดล้อมที่ดีในภูมิภาคอาเซียน,โครงการสิ่งแวดล้อมแห่งสหประชาชาติ (UNEP),
https://bangkok.ohchr.org/wp-content/uploads/2022/03/Thai-Child-friendly.pdf